สาเหตุเกิดได้จากหลายปัจจัย วิธีจัดการกับปัญหานี้ก็ต้องแก้กันตามปัจจัยที่ก่อให้เกิด
ดุ/กัด เพราะกลัว
ดุ/กัด เพราะคิดว่าตัวเองเป็นจ่าฝูง
หมาที่ดุ/กัดจากความกลัว รู้สึกไม่ปลอดภัย จัดว่าเป็นเคสที่ง่ายที่จะปรับพฤติกรรมมากกว่าพวกที่ดุเพราะคิดว่าตัวเองเป็นจ่าฝูง หลักการง่ายๆคือสร้างความมั่นใจให้น้องหมา เมื่อเขามีความมั่นใจในตัวเองมากขึ้นแล้ว ความกลัวหรือรู้สึกไม่ปลอดภัยก็จะลดน้อยลง
สาเหตุที่หมาประเภทนี้ดุ เป็นเพราะเขาต้องการระยะห่างจากสิ่งของ บุคคล หรือเหตุการ์ณที่ทำให้เขารู้สึกไม่ปลอดภัย ยกตัวอย่างเช่น เจ้าของเดินเข้าหา หมารู้สึกไม่ปลอดภัย เขาก็เริ่มเห่า หรือขู่คำราม คนก็เดินถอยหนี หมาก็ได้ระยะห่างที่ต้องการ ซึ่งมันจะเกิดการเรียนรู้ว่า ทุกครั้งที่ชั้นเห่า หรือขู่คำรามคนก็จะถอยออกไปเอง
วิธีแก้ง่ายๆ
- ให้หมาออกกำลังกายมากขึ้น เช่นเดินเล่นให้นานขึ้น วิ่งกับเจ้าของ และอื่นๆ มันจะช่วยให้หมาสงบลงเนื่องจากเหนื่อยและมีการปลดปล่อยพลังงานออกไปแล้วผ่านการออกกำลังกาย
- อย่าลูบหัว หรือคุยกับหมา เมื่อเข้าอยู่ในโหมดนี้ การคุยหรือลูบหัวเป็นการตอบสนองหมาให้เขารู้ว่าสิ่งที่เขาทำนั้นโอเคนะ เจ้าของรับได้นะ เพราะเราให้คำชมเขา (ลูบหัว) หรือให้ความสนใจ (คุยด้วย) ไม่ต้องตะโกนใส่หมาด้วยเพราะในสังคมหมา การที่เราคุย หรือตะโกนใส่มันก็ไม่ต่างอะไรกับเรากำลังเห่ากับหมานั่นเอง สิ่งที่ดีที่สุดคือเฉยเข้าไว้ ตัวเราต้องสงบสู้กับเขา
- เจ้าของต้องคอยสังเกตุว่าอะไรคือสาเหตุที่ทำให้หมาเข้าสู้โหมดนี้ แล้วอาการที่แสดงก่อนที่จะเข้าสู่โหมดนี้คืออะไร เช่นมีการร้องงี้ดๆ หูลู่ ทำตัวกลม เริ่มหาที่ซ่อน ถ้าจับทางได้ก่อนที่หมาจะเข้าสู่โหมดนี้เต็มที่ (ขู่และกัด) เจ้าของควรที่จะเปลี่ยนความสนใจของหมาไปที่อื่น เช่น ใช้เสียง ของเล่น หรือขนม มาล่อ ข้อนี้สำคัญมาก หลายคนจะสับสนแล้วเข้าใจว่าพอหมาเริ่มเข้าสู่โหมดนี้เราเอาขนมมาให้เขากิน ซึ่งผิดนะ ถ้าทำแบบนี้เรากำลังบอกเขาว่า มันโอเคนะที่เธอจะกลัว หรือเธอจะขู่ วิธีที่ถูกต้องคือ เอาขนมหรือของเล่นที่เขาชอบมาล่อให้เขาหันมาสนใจที่เจ้าของ เมื่อเขาสนใจที่เจ้าของ เราก็รอให้เขาสงบนั่งลงก่อนถึงจะให้ขนมหรือของเล่น
- ในกรณีที่ไม่สามารถหันเหความสนใจของหมาได้ เราก็ต้องหยุดโหมดนี้โดยใช้วิธี ฉก หรือถ้าใส่สายจูงก็กระตุกสายจูง โดยวิธีนี้เราทำเพื่อให้เขาตกใจให้หลุดจากภวังค์นั้น งงกันมั้ยอะ คล้ายๆแบบเวลาคนนั่งเหม่อลอย เราเอาขนมไปวาง เข้าไปคุยด้วยก็ไม่ได้ยิน แต่ถ้าเราลองไปตีแขนคนๆนั้น เขาก็จะหลุดจากภวังค์นั้นมา หวังว่าจะเข้าใจกันนะ
- บางทีการรับมือกับหมาแบบนี้ที่ดีที่สุดก็คือรอให้เขาสงบเอง เมื่อสงบเราค่อยให้รางวัล บางครั้งถ้าต้องรอครึ่งขั่วโมงก็ต้องรอสุดท้ายแล้วหมามันจะเข้าใจเองว่า เออ…เนอะ มันก็ไม่ได้อันตรายนี่หว่า จะรู้ตัวช้าหรือเร็วอันนี้ก็แล้วแต่กรณี
- เจ้าของต้องทำความเข้าใจว่าการที่หมาเห่า (เมื่ออยู่ในโหมดนี้) เป็นเพราะเขาต้องการสร้างระยะห่างระหว่างตัวหมากับเป้าหมาย
- การที่หมาอยู่ในโหมดนี้เป็นเพราะหมารู้ว่าทุกครั้งที่เขาดุ เขาก็ได้ในสิ่งที่เขาต้องการ ซึ่งนั้นก็คือระยะห่าง เจ้าของเกือบทุกคนพอเจอหมาเห่าก็ถอยออก หรืออุ้มหมาออกจากสถานการ์ณนั้นๆ เพราะเราทำกันแบบนี้หละ หมามันเลยเข้าใจว่า ถ้าชั้นอยู่ในโหมดนี้ ชั้นก็จะไม่ต้องอยู่ในสถานการ์ณที่ชั้นไม่ต้องการ
- เพราะฉะนั้นวิธีรับมือกับโหมดนี้คืออย่าเอาหมาออกจากสถานการ์ณที่ทำให้เขาเข้าสู่โหมดนี้ เจ้าของอย่าเดินถอยหนีเมื่อหมาเข้าสู่โหมดนี้ เจ้าของควรจะรอให้หมาสงบก่อนถึงจะเดินออกไป หรือเอาหมาออกจากสถานการ์ณนั้นๆ
- เมื่อสำเร็จแล้วหนึ่งครั้ง เจ้าของก็ควรที่จะให้หมาเผชิญกับเหตุการ์ณ หรือสถานการ์ณซ้ำๆ แล้วเราก็ทำแบบเดิมอีก คือรอให้เขาสงบ หลอกล่อให้เขาสงบ หรือฉกเพื่อให้เขาสงบ เมื่อสงบ รอสักพักแล้วค่อยเอาออกไป ทำซ้ำๆบ่อยๆ แล้วค่อยๆเพิ่มระยะเวลาที่รอหลังจากเขาสงบ
- การที่เราให้เขาเผชิญหน้ากับสิ่งที่เขากลัว แล้วจบแต่ละครั้งด้วยความสงบมันเป็นการเสริมความมั่นใจให้กับหมา
บทความนี้เป็นบทความที่แปลและเสริมข้อมูลเพิ่มเติม โดยต้นฉบับมาจากเวบ http://www.ocpacklife.com/aggression/ ผู้เขียนคือ Mr.Todd Langston หนึ่งในมือขวาที่ได้ทำงานกับ Cesar Millan
